Zolang het gaat om spelen op straat, of rennen over het plein of dollen op het grasveld is er niet zoveel aan de hand. Maar op een speeltoestel of bij het klimmen in een boom kan een kinderfietshelm juist tot allerlei onvoorziene risico's leiden, die kinderen niet kunnen overzien. In Duitsland, het land van de regeltjes, staan bij speelplaatsen vaak een hele ris borden, waar met symbolen is aangegeven wat niet mag en wat wordt afgeraden. Het dragen van een fietshelm in een klimtoestel wordt afgeraden.
In Nederland zijn we niet zo van de bordjes bij speeltoestellen. En de handleiding die bij de kinderfietshelm geleverd wordt verdwijnt snel bij het oud papier.
Toch staat hierin een zin die te denken geeft: "... Deze helm moet niet door kinderen gedragen worden als ze aan het klimmen zijn of een andere activiteit aan het doen zijn die hierboven niet beschreven wordt, omdat dan het gevaar bestaat dat ze blijven hangen of dat het hoofd beklemd raakt. ..." En laat nu juist hoofdbeklemming bij speeltoestellen een risico zijn dat tot de dood kan leiden. Bij kinderen is de maat van de schedelomvang vaak groter dan andere lichaamsmaten. Dus als een opening in een speeltoestel toelaat dat voeten, heupen, buik en borst er door kunnen (bijvoorbeeld bij een sprong) dan moet het hoofd ook kunnen worden doorgelaten. Gaat het hoofd er niet door dan mag het hele lichaam er niet door. Met een fietshelm op je kop kloppen deze maten niet meer. [noot 2] Oohhh.. vandaar die bordjes in Duitsland!
De Europese markt heeft naast de norm voor fietshelmen (EN-1078) een tweede norm voor kinderfietshelmen (EN-1080). Deze tweede norm is voor vallen gelijk aan de eerste, maar test ook op hoofdbeklemming (https://en.wikipedia.org/wiki/EN_1078). Nederlandse webshops voor kinderfietshelmpjes verkopen helmpjes gekeurd volgens EN-1078 én volgens EN-1080. Er zijn er ook die alleen een prijs weergeven. Typisch zúnig nederlands verkopen helmpjes gekeurd volgens EN-1078 beter omdat ze 10 tot 20 euro goedkoper zijn. Wat ook een rol speelt in de markt is dat we wel kunnen lezen waar iets wel of niet aan voldoet, maar voordat je erachter komt waar op getest wordt moet je eerst flink betalen voordat je een norm kunt lezen. Dat doet bijna geen enkele consument. In Nederland moeten we het dus doen met wat de fabrikant ons meegeeft in de handleiding en met één zinnetje op de website van de stichting ter bevordering van onze veiligheid:
"... Laat je kind tijdens het spelen de helm afzetten."
Conclusie
- Kinderen die met een een goed passende fietshelm op in het verkeer fietsen lopen beduidend minder risico op ernstig hersenletsel.
- Ouders die hun kinderen met een een goed passende fietshelm op laten buitenspelen zouden er goed aan doen te checken of die voldoet aan EN-1080 of ervoor zorgen dat de helm bij het klimmen afgezet wordt.
Ir. Dirk Vermeulen, Voorzitter Stg. SPEELRUIMTE
noot 1: In een factsheet over fietshelmen (SWOV, Leidschendam, september 2012) wordt aangegeven dat de kans op hersenletsel 2,13 keer groter is zonder fietshelm dan met.
noot 2: De ergonomische maatjes van meer dan een kwart miljoen kinderen van alle leeftijden, uit alle europese landen en beide sexen liggen ten grondslag aan de europese norm. Voor alleen Nederlandse kinderen is deze
